Drgania związane np. z pracą maszyn mogą powodować destabilizację ich elementów. Szczególnie wrażliwe są miejsca połączeń. Dlatego też w wielu przypadkach potrzebne jest dodatkowe zabezpieczenie. Wykorzystuje się do tego pierścienie osadcze (znane także jako pierścienie Segera lub po prostu Segery). Jak wyglądają i jak działają te elementy? Jakie rodzaje pierścieni osadczych można wyróżnić? Wyjaśniamy.
Czym jest pierścień osadczy?
Pierścień osadczy jest rodzajem łącznika, który pełni przede wszystkim funkcje stabilizacyjne. Zabezpiecza elementy przed niekontrolowanym i niepożądanym ruchem poziomym (przesunięciem osiowym), a także wypadnięciem elementów z rowków wałów lub otworów. Jego konstrukcja jest opracowana w taki sposób, aby utrzymywał razem współpracujące elementy i komponenty. Jednocześnie pierścień zabezpieczający jest lekki, dzięki czemu nie obciąża konstrukcji.
Pierścienie osadcze powinny być przystosowane do pracy w narażeniu na rozmaite czynniki zewnętrzne, odporne mechanicznie i trwałe. Dlatego najczęściej stosuje się pierścienie osadcze nierdzewne. Stal nierdzewna charakteryzuje się bowiem podwyższoną odpornością na korozję. Jest ponadto wytrzymała, stosunkowo lekka i estetyczna. Dlatego sprawdza się w wielu zastosowaniach – zarówno tych wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
Rodzaje pierścieni osadczych
Wyróżnia się dwa główne rodzaje pierścieni osadczych w zależności od miejsca ich montażu: zewnętrzne i wewnętrzne.
Pierścień osadczy zewnętrzny montuje się na zewnątrz konstrukcji, a dokładnie w rowkach na zewnętrznej stronie wałów dowolnej wielkości. Jest on znany również jako pierścień zabezpieczający do wałków. Tego typu elementy osadza się w szczególności na:
- tulejach,
- łożyskach (tocznych i ślizgowych),
- kołach zębatych,
- sprzęgłach,
- kołach pasowych,
- kołach łańcuchowych,
- nożach krążkowych,
- zderzakach.
Pierścieni osadczych zewnętrznych dotyczą normy takie jak DIN 471, DIN 6799, DIN 9925.
Pierścienie osadcze wewnętrzne montuje się natomiast wewnątrz konstrukcji – na rowkach po wewnętrznej stronie obudowy. Zabezpieczają one konstrukcje od środka. Ich zastosowanie jest również bardzo szerokie. Często stanowią elementy:
- maszyn,
- samochodów,
- obrabiarek,
- artykułów gospodarstwa domowego,
- sprzętu sportowego i rehabilitacyjnego.
Pierścieni osadczych wewnętrznych dotyczą normy takie jak DIN 472, DIN 705, DIN 9926.
Pierścienie Segera występują też w wielu rozmiarach – mają średnice od kilku do nawet 1000 mm.
Pierścień osadczy sprężynujący, okrągły, rozprężny – co to znaczy?
Mimo iż podział pierścieni osadczych jest jasny, często są one określane również innymi przymiotnikami. Co oznaczają ich poszczególne nazwy?
- Pierścień osadczy sprężynujący to po prostu inna, potoczna nazwa pierścienia Segera. Dostępne są też płytki osadcza sprężynujące (DIN 6799).
- Pierścień osadczy rozprężny to natomiast inna nazwa pierścienia wewnętrznego (do otworów).
- Pierścień zabezpieczający okrągły to element wykonany z okrągłego drutu. Zwykle mają one bardzo prostą budowę i są wyjątkowo lekkie.
Pierścienie zabezpieczające dobiera się według ich kształtu, rozmiaru, a także materiału, z którego są wykonane. W większości aplikacji zaleca się stosowanie pierścieni osadczych nierdzewnych, które charakteryzują się podwyższoną odpornością na korozję.